Lateinischer Text des IPM (1648 Oktober 24)
 
  Kollationsvorlage:
Acta Pacis Westphalicae. Hrsg. von der Nordrhein-Westfälischen Akademie der Wissenschaften in Verbindung mit der Vereinigung zur Erforschung der Neueren Geschichte e.V. durch Konrad Repgen. Serie III Abteilung B: Verhandlungsakten. Band 1: Die Friedensverträge mit Frankreich und Schweden. 1: Urkunden. Bearb. von Antje Oschmann. Münster 1998, 33-36.
 
 
 

Vertragstext 1648

 
 

§§ 111 - 120 IPM

 
   
  [§ 111 IPM ± Art. XVII,1 IPO] Pacem hoc modo conclusam promittunt Caesarei et regii ordinumque Imperii legati et plenipotentiarii respective ab Imperatore et Christianissimo rege Sacrique Imperii Romani electoribus, principibus et statibus ad formam hic mutuo placitam ratihabitum iri seseque infallibiliter praestituros, ut solennia ratihabitionum instrumenta intra spacium octo septimanarum a die subscriptionis computandarum Monasterii praesententur et reciproce riteque commutentur.  
   
  [§ 112 IPM = Art. XVII,2 IPO] Pro maiori etiam horum omnium et singulorum pactorum firmitudine et securitate sit haec transactio perpetua lex et pragmatica Imperii sanctio imposterum aeque ac aliae leges et constitutiones fundamentales Imperii nominatim proximo Imperii recessui ipsique capitulationi Caesareae inserenda, obligans non minus absentes quam praesentes, ecclesiasticos aeque ac politicos, sive status Imperii sint sive non, eaque tam Caesareis procerumque consiliariis et officialibus quam tribunalium omnium iudicibus et assessoribus tanquam regula, quam perpetuo sequantur, praescripta.  
   
  [§ 113 IPM = Art. XVII,3 IPO] Contra hanc transactionem ullumve eius articulum aut clausulam nulla iura canonica vel civilia, communia vel specialia consiliorum decreta, privilegia, indulta, edicta, commissiones, inhibitiones, mandata, decreta, rescripta, litispendentiae, quocunque tempore latae sententiae, res iudicatae, capitulationes Caesareae et aliae, religiosorum ordinum regulae aut exemptiones, sive praeteriti sive futuri temporis protestationes, contradictiones, appellationes, investiturae, transactiones, iuramenta, renunciationes, pacta seu dedititia seu alia, multo minus edictum anni 1629 vel transactio Pragensis cum suis appendicibus [1635] aut concordata cum Pontificibus aut interimistica anno 1548 ullave alia statuta sive politica sive ecclesiastica, decreta, dispensationes, absolutiones vel ullae aliae, quocunque nomine aut praetextu excogitari poterint, exceptiones unquam allegentur, audiantur aut admittantur nec uspiam contra hanc transactionem in petitorio aut possessorio seu inhibitorii seu alii processus vel commissiones unquam decernantur.  
   
  [§ 114 IPM = Art. XVII,4 IPO] Qui vero huic transactioni vel paci publicae consilio vel ope contravenerit vel executioni aut restitutioni repugnaverit vel etiam legitimo modo supra convento [vgl. §§ 100-103 IPM] et sine excessu facta restitutione sine legitima causae cognitione et ordinaria iuris executione restitutum de novo gravare tentaverit, sive clericus sive laicus fuerit, poenam fractae pacis ipso iure et facto incurrat, contraque eum iuxta constitutiones Imperii restitutio et praestatio cum pleno effectu decernatur et demandetur.  
   
  [§ 115 IPM = Art. XVII,5 IPO] Pax vero conclusa nihilominus in suo robore permaneat, teneanturque omnes huius transactionis consortes universas et singulas huius pacis leges contra quemcunque sine religionis distinctione tueri et protegere, et si quid eorum a quocunque violari contigerit, laesus laedentem inprimis quidem a via facti dehortetur causa ipsa vel amicabili compositioni vel iuris disceptationi submissa.  
   
  [§ 116 IPM = Art. XVII,6-7 IPO] Veruntamen si neutro horum modorum intra spacium trium annorum terminetur controversia, teneantur omnes et singuli huius transactionis consortes iunctis cum parte laesa consiliis viribusque arma sumere ad repellendam iniuriam a passo moniti, quod nec amicitiae nec iuris via locum invenerit, salva tamen de caetero uniuscuiusque iurisdictione iustitiaeque iuxta cuiusque principis aut status leges et constitutiones competenti administratione.
Et nulli omnino statuum Imperii liceat ius suum vi vel armis persequi, sed si quid controversiae sive iam exortum sit sive posthac inciderit, unusquisque iure experiatur; secus faciens reus sit fractae pacis. Quae vero iudicis sententia definita fuerint, sine discrimine statuum executioni mandentur, prout Imperii leges de exequendis sententiis constituunt.
 
   
  [§ 117 IPM = Art. XVII,8 IPO] Ut etiam pax publica tanto melius conservari possit, redintegrentur circuli, et statim ac undecunque turbarum vel motuum aliqua initia apparent, observentur ea, quae in constitutionibus Imperii de pacis publicae executione et conservatione disposita sunt.  
   
  [§ 118 IPM = Art. XVII,9 IPO] Quoties autem milites quavis occasione aut quocunque tempore per aliorum territoria aut fines aliquis ducere velit, transitus huiusmodi instituatur eius, ad quem transeuntes milites pertinent, sumptu atque adeo sine maleficio, damno et noxa eorum, quorum per territoria ducuntur, ac denique omnino observentur, quae de conservatione pacis publicae Imperii constitutiones decernunt et ordinant.  
   
  [§ 119 IPM ~ Art. XVII,10-11 IPO] Sub hoc praesenti pacis tractatu comprehendentur illi, qui ante permutationem ratificationis vel inter sex menses postea ab una alteraque parte ex communi consensu nominabuntur. Interim tamen utriusque placito comprehenditur respublica Veneta uti mediatrix huius tractatus. Ducibus quoque Sabaudiae et Mutinae, quod pro rege Christianissimo in Italia bellum gesserint et etiamnum gerant, nullum unquam adferat praeiudicium.  
   
  [§ 120 IPM ± Art. XVII,12 IPO] In quorum omnium et singulorum fidem maiusque robur tam Caesarei quam regii legati, nomine vero omnium electorum, principum ac statuum Imperii ad hunc actum specialiter ab ipso (vigore conclusi die XIII. Octobris anni infra mentionati facti [Text: APW III B 1/1 Nr. 26] et ipsa die subscriptionis sub sigillo cancellariae Moguntinae legato Gallico extraditi) deputati, nimirum electoralis Moguntinus, dominus Nicolaus Georgius de Reigersperg, eques, cancellarius; electoralis Bavaricus, dominus Joannes Adolphus Krebs, consiliarius intimus; electoralis Saxonicus, dominus Joannes Leuber, consiliarius; electoralis Brandenburgicus, dominus Joannes comes in Sain et Wittgenstein, dominus in Homburg et Vallendar, consiliarius intimus; nomine domus Austriacae dominus Georgius Ulricus comes a Wolkenstain, consiliarius Caesareo-aulicus; dominus Cornelius Gobelius, episcopi Bambergensis consiliarius; dominus Sebastianus Meel, episcopi Herbipolensis consiliarius intimus; dominus Joannes Ernestus, ducis Bavariae consiliarius aulicus; dominus Wolffgangus Conradus a Tumbshirn, consiliarius aulicus Saxonico- Altenburgensis et Coburgensis; dominus Augustus Carpzovius, consiliarius Saxonico- Altenburgensis et Coburgensis; dominus Joannes Frombhold, domus Brandenburgicae- Culmbacensis et -Onoltzbacensis consiliarius intimus; dominus Henricus Langenbeck, iurisconsultus, domus Brunsvico-Lunaeburgicae lineae Cellensis consiliarius intimus; dominus Iacobus Lampadius, iurisconsultus, lineae Calenbergensis consiliarius intimus et procancellarius; nomine comitum scamni Wetteraviensis dominus Matthaeus Wesembecius, iurisconsultus et consiliarius; nomine utriusque scamni dominus Marcus Otto, Argentoratensis, dominus Joannes Iacobus Wolff, Ratisbonensis, dominus David Gloxinus, Lubecensis, et dominus Jodocus Christophorus Kress a Kressenstain, Norimbergensis reipublicae respective syndici, senatores, consiliarii et advocati, praesens pacis instrumentum manibus sigillisque propriis muniverunt ac firmarunt, dictique ordinum deputati principalium suorum ratificationes formula conventa termino supra constituto [vgl. § 111 IPM] sese extradituros polliciti sunt reliquis statuum plenipotentiariis liberum relinquendo, velint an nolint nomina sua subsignare suorumque principalium ratihabitiones accersere, sed hoc pacto atque lege, ut subscriptione iam nominatorum deputatorum reliqui status omnes et singuli, qui subscriptione et ratihabitione supersedent, tam firmiter ad observantiam et manutenentiam eorum, quae in hoc pacificationis instrumento continentur, obligati sint, ac si ab ipsis subscriptio fuerit facta et exhibita ratificatio, nec ulla a directorio Imperii Romani contra subscriptionem a memoratis deputatis factam recipiatur aut valeat vel protestatio vel contradictio.

Acta sunt haec Monasterii Westphalorum die vigesima quarta mensis Octobris anno Christi millesimo sexcentesimo quadragesimo octavo.
 


Übersetzungen
deutsch 1648 |  deutsch 1720 |  deutsch 1975 |  deutsch 1984 |  englisch 1710
französisch 1651 |  französisch 1684 |  spanisch 1750